De ideale vakantieaccommodatie voor mensen met astma of allergie bestaat niet. Ieder mens is anders. Bij de keuze van een vakantiebestemming en –accommodatie spelen individuele verschillen een belangrijke rol. Daarom kunnen wij geen lijst van adressen en namen van geschikte vakantiegebieden geven.

Onderstaand artikel is bedoeld als leidraad en praktische informatiebron.

Bijna iedereen kan op vakantie, ook de meeste mensen met astma of allergie. Maar om die vakantie te laten slagen is het belangrijk dat u zich extra goed voorbereidt.

Elk mens is anders

Er zijn grote verschillen tussen mensen met astma en allergie. De één is erg gevoelig voor allergische prikkels, zoals huisstofmijt, dierenepitheel, stuifmeel of schimmels. De ander krijgt snel klachten bij een bepaald type weer, bijvoorbeeld bij mist, koude lucht of wisselingen van temperatuur. En een derde kan misschien slecht tegen lichamelijke inspanning.

Pas als duidelijk is wat bij u een rol speelt, kunt u de eisen formuleren waaraan de vakantiebestemming moet voldoen.

Daarom is het belangrijk dat u zelf eerst de prikkels waar u gevoelig voor bent op een rijtje zet. Uw eigen ervaring en het saneringsadvies dat u heeft gekregen kunnen u daarbij op weg helpen.

Gebruik daarvoor de inventarisatielijst (zie verder in dit artikel). Kruis op deze lijst aan wat voor u belangrijk is. U kunt dan in één oogopslag zien waar u gevoelig voor bent en aan welke eisen uw vakantiebestemming en – verblijf minimaal moeten voldoen.

Mocht u twijfelen over een punt of niet weten wat in uw geval van belang is, raadpleeg dan uw arts. Veel accommodaties voldoen niet aan alle eisen. Kies altijd een adres dat zoveel mogelijk met uw wensen overeenkomt.

Zorg dat uzelf en uw medevakantiegangers op voorhand weten wat er moet gebeuren als er onverhoopt toch klachten optreden. De omstandigheden op vakantie zijn anders dan thuis, daarom is het nodig om hier extra aandacht aan te besteden.

Wanneer op vakantie?

Als u niet bent gebonden aan een vaste vakantieperiode (zoals de schoolvakantie), dan kunt u kiezen of u in het hoogseizoen op vakantie gaat of in het voor- of naseizoen. In het hoogseizoen is het meestal mooi weer en zijn er veel vakantiemogelijkheden. Daar staat tegenover dat het in het hoogseizoen ook erg druk en duur kan zijn. Voor sommigen kan die drukte, met de extra spanningen die dat geeft, een zware belasting zijn.

In het voor- of naseizoen is het meestal rustiger en goedkoper, maar sommige attracties en verblijfsmogelijkheden zijn dan gesloten.

Vaak worden luchtwegklachten beïnvloed door het klimaat en het weer. Kies daarom altijd een vakantieperiode waarin het klimaat en het weer in het vakantiegebied voor u weinig reden tot klachten geeft.

Daarom is de vraag: ‘Hoe is het klimaat in het vakantieland en het weer op de vakantieplaats op het moment dat ik met vakantie ga’ belangrijk bij een goede voorbereiding.

Belangrijke gegevens over het klimaat zijn:

• de relatieve vochtigheid (maat voor de hoeveelheid vocht in de lucht)
• de overheersende windrichting en windkracht
• het gemiddelde verschil tussen dag- en nachttemperatuur
• gemiddeld aantal warme zonnige dagen.

Punten om rekening mee te houden:

• De kans op schimmels en huisstofmijten binnen is groter als er veel vocht in de lucht zit. Buitenshuis neemt de kans op mist en luchtverontreiniging dan ook toe. Mijd vakantieperiodes met een hoge relatieve luchtvochtigheid.
• Koude lucht kan voor extra prikkeling van de luchtwegen zorgen en vergroot de kans op infecties. Mijd daarom vakantieperiodes met grote temperatuurverschillen.
• Het weertype heeft invloed op de hoeveelheid pollen in de lucht en de kans op luchtvervuiling. Op winderige, zonnige en warme dagen neemt de hoeveelheid pollen in de lucht sterk toe. Mijd vakantieperiodes waarbij de kans op veel pollen in de lucht groot is. Als dit niet kan, kies dan een vakantieomgeving uit waar de kans op veel pollen in de lucht klein is, bijvoorbeeld aan zee.
• De kans op zomersmog is op warme, vochtige, windstille dagen het grootst. Mijd op dit soort dagen drukke, grote steden waar uitlaatgassen kunnen blijven hangen.

Last van hooikoorts?

Door het verschil in klimaat kan in het buitenland de bloeiperiode van planten en bomen afwijken van wat u in België gewend bent. In België hebben de meeste mensen met hooikoorts in mei en juni last.

In zuidelijke landen valt de bloeitijd vaak eerder in het jaar, in het noorden later. Ook in de bergen ligt de bloeitijd van de meeste grassen later. In de zuidelijke landen verspreiden de bloeiende olijfbomen en de parietaria (glaskruid) stuifmeel waar mensen allergisch voor kunnen zijn. Olijfbomen bloeien in het Middellandse zeegebied in mei en juni. De parietaria bloeit het hele jaar door uitbundig in Italië op stenen muurtjes op het platteland en in de grote steden. Het verspreidt het meeste stuifmeel in de periode maart tot mei en september tot oktober.

Waarheen op vakantie?

Houd bij de keuze van een vakantiebestemming zo veel mogelijk rekening met uw lichamelijke beperkingen en gevoeligheden. Betrek ook uw ervaringen uit het verleden bij de keuze. Vraag vooral vooraf al veel informatie.

Zet voordat u een vakantiebestemming kiest de volgende punten op een rij:

• Wat wilt u in de vakantie gaan doen? Wilt u zwemmen, wandelen, naar de bergen of juist steden bekijken?
• Wat zijn uw mogelijkheden? Let op de ernst van uw klachten, uithoudingsvermogen, gevoeligheid voor bepaalde stoffen of weersomstandigheden.
• Hoe is het klimaat op de vakantiebestemming?
• Welke prikkelende stoffen komen er in de omgeving veel voor? Hou hierbij rekening met bepaalde boomsoorten en planten, vervuilende industrieën, ...
• Is de accommodatie (tent, hotel, bungalow, ...) geschikt?
• Welke mogelijkheden zijn er in de omgeving van het vakantieadres (bijvoorbeeld een strand, attractiepark of museum)? Zijn er alternatieve bezigheden voor u in de directe omgeving?

Beantwoord volgende vragen

Ver weg of dichtbij?

Ga niet verder van huis dan u zelf aandurft en uw arts medisch gezien verantwoord acht.

Ga na of u zelf of een van uw medereizigers in staat zijn om, in geval van nood, medische hulp te regelen.

Naar het buitenland?

In het buitenland zijn landschap en klimaat vaak anders dan in België. U krijgt te maken met andere gebruiken, andere eetgewoontes en meestal een andere taal. De reis naar een bestemming in het buitenland is vaak vrij lang en daardoor vermoeiend. De gezondheidszorg in het buitenland zit anders in elkaar dan in België.

Naar de bergen?

Let op temperatuurverschillen en de kans op mist. De kans op luchtverontreiniging en mist is groter in een smal V-vormig dal dan in een breed U-vormig dal.

Op grotere hoogte bevat de lucht minder zuurstof. Vooral mensen met astma kunnen hierdoor problemen krijgen met de ademhaling. Vraag altijd aan uw arts of een vakantie in de bergen in uw geval geschikt is.

Wist u dat…

• Aan zee en in de stad vaak minder pollen in de lucht zitten dan op het platteland?
• Een harde, koude zeewind u ook benauwd kan maken?
• Bij warm en windstil weer de kans op ernstige luchtvervuiling in grote steden erg groot is?
• Niet alleen het stuifmeel van grassen en boomsoorten klachten kan veroorzaken, maar ook de geur van sommige naaldbomen?
• In het hooggebergte boven de 1500 à 1600 meter geen huisstofmijten voorkomen?

Het vakantieverblijf

Of u nu met de tent of met de caravan op vakantie gaat, in een hotel verblijft of een bungalow huurt, overal zullen voor u prikkelende stoffen aanwezig zijn. Geen enkel verblijf is zo geschikt als uw eigen gesaneerde woning. Dan maar niet op vakantie? Jawel, maar kies wel een vakantieverblijf dat in uw situatie het beste is (of, zo u wilt, het minst slechte).

Kamperen

Meestal levert het verblijf in een tent of caravan voor mensen met astma of allergie geen problemen op. Vocht is het grootste risico bij kamperen.

Tips voor een fijne kampeervakantie

• Ventileer de tent of caravan dagelijks (liefst ’s morgens of na een regenbui).
• Staat u in een pollenrijke omgeving? Sluit de ventilatieopeningen aan de windzijde zoveel mogelijk. Ventileer via de andere kant. ’s Nachts kunt u rustig alle ventilatieopeningen openzetten.
• Kook zo min mogelijk in de tent of caravan.
• Droog de slaapzakken en kussens regelmatig in de zon.
• Kies uw kampeerplaats zorgvuldig. Mijd vochtige terreinen aan het water en zet in de zomermaanden de tent niet midden in de weilanden op. De grootste pollenconcentraties zitten op een afstand van enkele tientallen tot honderd meter van de bloeiende grassen of bomen.
• Let op de aanwezigheid van barbecueplaatsen.
• Maak de tent of caravan minstens tweemaal per week schoon, ook in alle hoekjes en gaatjes!
• Koop een tent van goed ademend materiaal en slaapzakken van synthetische vezels.

Wees voorzichtig met het huren van compleet ingerichte tenten. Maak bij de boeking afspraken met de verhuurder over de aanwezigheid van nieuwe matrassen, het schoonmaken en andere voor u belangrijke zaken.

Vakantiebungalow, appartement of caravan

Kies een vakantieverblijf dat het inademen van prikkelende stoffen tot een minimum beperkt. Dit betekent dat een vakantiebungalow of appartement in ieder geval:

• droog is
• een goede verwarming heeft
• een polyether of schuimrubber matras heeft met een mijtondoorlaatbare hoes eromheen
• de slaap- en woonkamer een gladde, vochtige afneembare vloerbedekking heeft
• goed geventileerd kan worden, zeker in de keuken en badkamer
• roken en huisdieren verboden zijn.

Verder is het belangrijk dat:

• de afzuigkap in de keuken goed functioneert
• er geen schimmel of vochtplekken op de muren zitten
• het meubilair vochtig afneembaar is
• geisers, afzuigkappen en gaskachels een directe afvoer naar buiten hebben
• het vakantieverblijf extra goed schoongemaakt wordt
• de beheerder bereid is om verkeerde dekens en kussens uit het vakantieverblijf weg te halen

Caravanperikelen

Zet een caravan niet langdurig in de volle zon. Voor het interieur wordt soms spaanplaat gebruikt. Door de warmte kunnen hieruit stoffen vrijkomen die irriterend werken op de luchtwegen. Schimmels en mijten gedijen in een vochtige en slecht geventileerde caravan goed. De meeste caravankussens zijn met stof bekleed. Door de gebruikte materialen trekken de kussens snel stof en vocht aan. Hierdoor kunnen schimmels en mijten er gemakkelijk in leven. Zorg voor een permanente ventilatie, ook als de caravan niet gebruikt wordt. Zet twee ramen op een kiertje en laat de dakluiken en deksels van de dekenkisten en kastdeuren open. Haal de caravankussens eruit en berg deze in de wintermaanden op een droge en stofvrije plek. Maak de caravan voor uw vertrek goed schoon, was de gordijnen, hoofdkussens en slaapzakken zo warm mogelijk (minimum 60°C).

Open haard

Open haarden zijn omwille van hun grote stofproductie en prikkelende geur niet aan te raden.  Indien u toch het vakantieverblijf met open haard verkiest, vraag dan of deze een goed werkende afvoer van verbrandingsgassen naar buiten heeft. Vooral bij vochtig weer kunnen open haarden, zowel binnen als buiten, een sterk prikkelende geur verspreiden waar u veel last van kunt hebben.

Airconditioningssystemen

In warme landen zijn de hotels, appartementen en auto’s vaak voorzien van airconditioningssystemen. Deze zijn geïnstalleerd met de bedoeling dat het binnen, ondanks de hoge buitentemperaturen, aangenaam koel blijft. Een dergelijk systeem kan de kans op benauwdheidsklachten vergroten door de grote verschillen tussen binnen- en buitentemperatuur. Voor veel mensen met luchtwegklachten is het beter om een vakantieperiode te kiezen waarin de temperaturen niet zulke extreme waarden bereiken. Gaat u toch naar een warm land, overleg dan met uw arts over een eventuele aanpassing van uw medicijngebruik. Vraag indien mogelijk hoe vaak per jaar de filtersystemen worden onderhouden of vervangen. Slecht onderhouden filtersystemen kunnen klachten geven omdat de filters verzadigd zijn.

Hoe kiest u een geschikt vakantieverblijf?

Welke prioriteit u moet geven aan de hierboven vermelde aandachtspunten, hangt af van uw specifieke gevoeligheden. Als u de inventarisatielijst heeft ingevuld, dan weet u precies aan welke eisen het verblijf wat u betreft moet voldoen.

Opvragen gegevens

Als u uw vakantiekeuze gemaakt heeft, kunt u zelf bij het vakantieadres informatie opvragen over de ligging, inrichting en stoffering van de vakantieaccommodatie. Gebruik hiervoor de inventarisatielijst. Kruis vooraf aan welke informatie voor u belangrijk is en laat deze gegevens door de beheerder van het vakantieadres zelf invullen. Maak op deze basis van deze informatie uw uiteindelijke keuze. Raadpleeg in geval van twijfel uw arts.

Inventarisatielijst

Gebruik deze lijst voor het inventariseren van uw gevoeligheden. U kunt met behulp van deze lijst ook de te stellen eisen aan vakantieverblijf en vakantiereis inventariseren. Kruis uw overgevoeligheden aan en omcirkel het juiste antwoord.

Bent u allergisch/overgevoelig voor :

• Stuifmeel van bomen                                                                                        
• Stuifmeel van grassen                                                                                       
• Stuifmeel van onkruiden                                                                                    
• Huisstofmijt                                                                                                         
• Huisdieren                                                                                                           
• Voedingsmiddel(en)                                                                                          
• Schimmels                                                                                                           
• Tabaksrook                                                                                                          
• Mist                                                                                                                      
• Temperatuurschommelingen                                                                                    
• Luchtverontreiniging                                                                                         
• Bak- en braadlucht                                                                                             
• Krijgt u klachten bij het verblijf in de bergen                                                
• Krijgt u klachten bij het verblijf aan zee                                                         
• Heeft u extra voorzieningen nodig in verband met zuurstofgebruik              

Welke zaken heeft u in huis moeten aanpassen?

• Gladde, vochtig afneembare vloerbedekking slaapkamer                      
• Gladde, vochtig afneembare vloerbedekking woonkamer                     
• Polyether matras en kussen                                                                        
• Mijtondoorlaatbare matras- en kussenhoes                                           
• Allergeenarm beddengoed                                                                            
• Vochtig afneembaar meubilair in de slaapkamer                                    
• Vochtig afneembaar meubilair in de woonkamer                                   

Aan welke eisen moet de te boeken vakantieaccommodatie, en vakantiereis minimaal voldoen?

• Gladde, vochtig afneembare vloerbedekking in de slaapkamer                      
• Polyether matras en kussen                                                                        
• Mijtondoordringbare matras- en kussenhoes                                           
• Geen huisdieren toegestaan                                                                              
• Totaal rookverbod                                                                                             
• Lift noodzakelijk                                                                                                 
• Kamer begane grond mogelijk                                                                                   
• Extra schoonmaken vakantieaccommodatie voor aankomst               
• Extra voorzieningen nodig i.v.m. zuurstofgebruik                                          
• Extra afspraken i.v.m. voedselallergie                                                         
• Arts in de buurt                                                                                                  

Tips

• Gebruik deze gegevens als uitgangspunt bij de beoordeling van de vakantieaccommodatie.
• Gebruik de controlelijst voor het opvragen van de gewenste informatie.
• Laat de touroperator alle gemaakte afspraken schriftelijk bevestigen bij de boeking.
• Controleer of de gemaakte afspraken vermeld staan op de reisdocumenten.

Controlelijst

Gebruik deze lijst om bij de beheerder van de vakantieaccommodatie informatie op te vragen over de inrichting. Zet een kruisje voor de vragen waar u extra informatie over wilt hebben.

Inrichting/stoffering

• Ligt er vochtig afneembare vloerbedekking in de slaapkamer                      
• Heeft het bed een matras van schuimrubber of polyether                         
• Is er een mijtondoorlaatbare hoes over matras en kussen                
• Ligt er in de woonkamer/leefruimte een gladde vloerbedekking               
• Ligt er in de eetzaal/restaurant een gladde vloerbedekking                
• Zijn de meubelen van hout of metaal                                                          
• Zijn de meubelen bekleed met glad materiaal (bvb leer of kunstleer)          

Huisdieren

• Zijn in het hotel of vakantieverblijf huisdieren toegestaan
• of aanwezig (bijvoorbeeld van de eigenaar/beheerder)                                 

Rookverbod

• Is er totaal rookverbod in het ganse gebouw/domein                                         
• Is er gedeeltelijk rookverbod                                                                              
• Rookverbod in de kamers                                                                       
• Rookverbod in de gangen/trappen                                                                     
• Rookverbod in de leefruimte/lobby                                                                    
• Rookverbod in het restaurant                                                                               

Aanvullende informatie

• Lift aanwezig                                                                                                       
• Kamer op begane grond mogelijk                                                                     
• Accommodatie geschikt voor rolstoel                                                              
• Is er een open haard in de recreatieruimte/eetzaal                                          
• Is het mogelijk om de accommodatie voor aankomst
• extra goed schoon te laten maken                                                              
• Wil men geurloze onderhoudsproducten gebruiken                                      
• Zijn er dieetafspraken te maken i.v.m. voedselallergie                             
• Is er een arts in de buurt                                                                                    

Tips

Gebruik deze gegevens als uitgangspunt bij de beoordeling van de vakantieaccommodatie.

Wat u kunt u doen bij een benauwdheidsaanval.

Als u of één van uw medereizigers te maken krijgt met benauwdheid handel dan als volgt:

• Blijf in de buurt.
• Blijf in ieder geval rustig. Een benauwdheidsaanval meemaken is heel beangstigend. Het geeft een machteloos gevoel om erbij te zijn. Als u in paniek raakt, dan merkt de patiënt dit en raakt hij/zij zelf ook in paniek.
• Probeer of de patiënt kan inhaleren. Met een luchtwegverwijder (inhalator) kan de benauwdheid afnemen.
• Lukt het inhaleren niet, of nemen de klachten na het inhaleren niet af, neem dan contact op met de dienstdoende arts of met de eerste hulp van het dichtstbijzijnde ziekenhuis.
• Als u van de patiënt iets wilt weten, stel dan vragen waarbij de patiënt kan antwoorden met ‘ja’ of ‘nee’ of zelfs alleen met ja knikken en nee schudden.
• Zorg dat de patiënt zich zo min mogelijk hoeft in te spannen.
• Regel, indien zo nodig een taxi of ambulance naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis of de dienstdoende arts.
• Neem hiervoor contact op de receptie van het hotel, appartement of bungalowpark, de hostess, of iemand die ter plaatse goed bekend is en de landstaal spreekt (bijvoorbeeld de politie).
• Vraag om een tolk als u de landstaal niet goed beheerst. Dit vergemakkelijkt de communicatie.
• Neem contact op met uw mutualiteit en/of reisverzekeraar.

In het kader van ons project rond allergeenarme hotelaccommodaties werken we samen met TABANAA. TABANAA ondersteunt accommodaties om vakantiegangers met extra zorgwensen te ontvangen. Zo genieten zowel gast als host van een optimale ervaring. Meer informatie vind je op https://www.tabanaa.com/wishes/astmaenallergien of https://booking.tabanaa.com/Booking/Search

Bron :

Tekst geschreven door Christine Baelus op basis van teksten van het Nederlands Astmafonds aangevuld met informatie uit de folder “Met astma en allergie op vakantie”.